DOKUMANISTAN

Unix Eğitim Notları – 4. Bölüm

Bu bölümde Paket Yönetimi Program Yükleme ve Kaldırma’dan File Sistemlerinin Özelliklerinden, SSH İşlemlerinden, Harddisk İşlemlerinden bahsedeceğiz. Harddsik işlemlerinde raid konusuna değineceğiz. Son olarak’ra Unix’de script yazma ile ilgili örnekler yapacağız.

Paket Yönetimi Program Yükleme & Kaldırma

Pkginfo = sistemde yüklü olan tüm paketleri görüntüleyebiliriz.
Pkginfo –l paket adı dediğimizde paket adının özelliklerini gösteririz
pkginfo -l SUNW*
Pkgchk –v paket adı diyerek sisteme hangi dosyaları sisteme getirdiğini gösterir.
Unix Eğitim Notları – 4. Bölüm
Pkgrm paket adı diyerek programı sistemden kaldırabiliriz.

pkgrm SUNzip

Pkgadd –d klasör adı –s /var/spool/pkg programadı ile gerekli klasöre taşınır.
pkgadd -d /cdrom/sol_10_1009_x86/Solaris_10/Product/ -s /var/spool/pkg SUNzipS

Ondan sonra
Pkgadd paket adı yaparak iki aşamalı ancak yükleme yapılabilir.

File Sistemlerin Özellikleri

Bin Bir programın çalıştırılabilir dosyasının olduğu klasör
Dev Devives nodlarının bulunduğu klasördür.
Devices Divices ile ilişkilsel dosyaların bulunduğu klasördür.
Lib Kütüphane dosyalarının bulunduğu klasördür.
Etc Konfigürasyon dosyaların bulunduğu klasörüdür.
Export Kullanıcıların ev dizinlerinin bulunduğu klasör
Mnt Asıl amacı network’te paylaşılan paylaşımlar içindir. Ancak flash, disk, gibi işlemleri yüklemek için de kullanılır.
Sbin Root yetkisi isteyen ve daha yetkili binlerin bulunduğu klasördür.
Tmp Geçici dosyaların bulunduğu klasör.
usr Kök dizinine benzer. Sistemdeki doküman ve man deki bilgileri tutar.

SSH işlemleri

vi /etc/ssh/sshd_config
Port’u değiştirmek güvenlik için önerilir.

Uzaktan bağlanırken x11Forwarding yes ve ssh –X ile bağnırsak karşıdaki grafik arabirim çıktısını da almak istediğimde kullanılır.

 x11-tunneling-options  

Linkleme Kısayol oluştırma
Ln –s
İki tiptir.
Softlink : Bilgidiğim microsoftdaki kısayol mantığı

Kontrolü de

Hardlink : bir nevi kopyalama ama çok gelişmiş bir mantıktır. Örneğin A ile B’yi hardlinklersek, dosyasında her bir değişiklik B dosyasına da aynı şekilde kopyalanır. Yani hardlink güncel olarak her değişikliği herzaman kaydeder. Bir nevi dosyaları sync etmiş oluyor. Replication mantığı vardır.Tek koşulu hedef ve kaynak aynı mount point’i olmalı.
Hardlinkin çalışma mantığı; Hardisklerarka planda ınod nuamrası ile işlem yapar. Dolayısıyla hardkopy yapılan herşey ınod ların iki dosyaya da aynı yazmayla olur.
Inod numaraları uniq numaralardır.

Harddisk İşlemleri

KOMUT AÇIKLAMA
Devfsadm Donanım değişiklikleri taramak için kullanırız.
Format Disk 1 yeni takılan disktir.

C0d1s0

C0 = sabir

D1= yeni harrdisk 1,2, diye devam eder.

S0 ? partition

Fdisk fdisk format menu
Fdisk işlemi yapar.
Partition Partition bölümünde iken print diyoruz
Format Partition
0 yazıyorum.Enterlla geçip enter partition size’a kadar.5gb dediğimizde partition atanacaktır.
Partition Liste
nt ettiğimde görülecektir.
help Yardım Alabiliriz.
Partition Help
label Son işlem label komutu ile yapılanları kaydetmemiz gerekiyor.
Partition Label
Newfs File sistem tanımlamak için kullanılır.
newfs /dev/dsk/c0d1s0
Mount Dmesh ile donanım tanınmış mı onun kontrolünü yaparız.

Öncesinde

Partitie komutu ile sistemde ne kaydedilmiş görürüz.

Mkdir / partition1 diye klasörü oluşturulur.
mkdir partition1

Mount komutu  kaynağı ve hedefi verilere oluşturulur.

Df –kh ile tanımlı partitionları görebiliriz.

ps -f |grep bach

Ancak bu işlemler geçicidir. Sistemi kapandığında gidecektir. Bu işlemi kalıcı yapmak için /etc/vfstab ile yazarsak kalıcı hale gelmiş olur.

Umaund Umaunt /partition1/ ile kaldırıp

Mount /partition1/ dediğimizde  tekrar çalıştırmış oluyoruz.

Raid
İki tip raid vardır.

Software (fake) raid :

Gerçek Unix sistem yapılarda kullanılmaz. Windows da normalde evlerde böyle kullanılır.

Hardware raid

raid0

100 disk + 100 disk = 200 disk sonucunu verir. Amaç güvenlik. Yrıyeten %30 performans getirecektir.

Raid1

100 disk + 100 disk = 100 gb = diskin birine bişey geldiğinde diğeri

Raid5

100 + 100+ 100 = 200 disk
a= a1 + a2 (paritiy bunu bilir) 3. Diske ap (parity) bilgisi ile neyip kayıo olduğunu görmüş oluruz.

Script

Man bash ile scriptle ilgili sağlam doküman vardır.
Olmazsa olmaz iki komut awk ve sed’dir. İncele…

Örmek

  • /etc klasörünü tar ile arşivini alacak.
  • Gzip’le sıkıştırıcak.
  • İşlem başarılı ise anlamı isimlendir.
  • İşlem bittikten sonra mail at.

Cevap

vi vcript.sh aç.
Değişken Kullanımı : Değişkenlerin karşılığını “” arasına yazmalıyım. Kullanırken de $ ile kullanmalıyız.

KOD AÇIKLAMA
#!/bin/bash # alanı not alanlarıdır. Diğer açıklama ise bash shell’inde çalışır demektir.
tarih=’date +%d-%m-%Y’ Tarih için önce Date +%d-%m-%y dediğimde 23-12-2011 olarak çıktı ürettiği tespit edilir.
Saat=’date +%H-%M’ Tarih ilave ederek saat eklenmiş halidir.
Boyut =’du –sh $tarih-backup.tar | cut –f1’
Logfile = /root/$tarih.log Oluşturduğum tarih değişkeni ile isimlendirerek log dosyamı oluşturuyorum.
Cd /backup Backup klasörüne git.
Echo “ backup saat $saat ‘te başladı” > $logfile” Durum logfile dosyasına durumunu yazdıracak.
tar – cf  $tarih-baskup.tar /var/* &&  Gzip$tarih-backup.tar Önce tar ile arşivlenir. $ ismi ile gene tarihi kullanarak arşivledim. && işareti ile bu iş arkaya atılır. Ve arşivlediğim dosyayı sıkıştırılır.
Echo “ backup saat $saat  ‘te tamamlandı. “ >> $logfile İşlemden sonra açıklama >> işlemi ile logfile dosyasına ilave metni yazar.
Echo ‘  backup boyutu $boyut “ >>$logfile Backup boyutunu da logfile dosyasına ilave ettir.
İf  [ -f /backup/$tarih-backup.tar.gz ]
Then echo “backup başarılı” >> $logfile
Else echo “backup başarısız” >> $logfile
fi
Eğer backup işlemi başarılı ile log dosyasına başarılı değişse başarısız yaz.
Scp /backup/$tarih-backup.tar.gz 192.168.1.42:/database Bendeki dosyayı karşıya ssh ile copyalıyor. (Secury kopy )
İf [ $? = 0 ] Bu işlem başarılı ise $? işleminin 0 ürettiğinde başarılı değilse başarısız olacağı özelliği ile transferin başarılı olarak gittini teyit edebiliriz.
Mail –s Aşağıdaki kod ile
= -s = subject
-a = atacment
./script.sh ile çalıştırılır.

Ssh –keygen ile şifre üretilir. Tabiki şifre istedi ve ona göre keygen üretti.
Ssh –copy-id – i 192.168.1.42 ile ürettiğimiz keygeni karşıya gönderiyoruz.  Artık şifresiz gönderebiliriz.

Yorum yapın