Bu makalede Temel Unix eğitiminde aldığım notları sizlerle paylaşmak istiyorum. Bu eğitimi veren Mehmet Selçuk Karaca Hocama’da bu konuda bana verdiği desteklerinden dolayı ayrıca teşekkür ediyorum.
Shell
En eski Shell sh’dir. (unix) Aklımıza gelen shell’lerden bazıları
- Bash > Unix’de çalışır.,
- csh > Linux’de çalışır,
- Diğerleri; ksh, zsh,fish, dash
Yardım Kullanımları
man <komut> |
<komut> –help |
Usr/share/doc |
Önemli Notlar
- Unix sistemlerde herşey bir dosyadır. Direcrory, Harddisk
- Unix’de her zaman her şeyi yapabilen tek kullanıcı root kullanıcısıdır.
- Linux ve Unix sistemlerde büyük, küçük harf ayrımı vardır.
- Gizli dosyalar nokta karakteri ile başlar.
- Unix sistemlerde uzantı kavramı yoktur.
Unix’de Directory Hiyerarşisi
- /
- usr
- bin
- export
- tmp
- Etc
- Network (d)
cd /etc/network
Bash Klavye Kısayolları
- Ctrl + a bulunduğumuz satırın başına gelir.
- Ctrl + e bulunduğumuz satırın sonuna gelir.
- Ctrl + w bulunduğumuz satırda boşluğa kadar siler.
- Ctrl + u cursor en sonunda ise tüm satırı siler. Eğer sonunda tamamını siler.
- Ctrl + c var dolan prosess’i öldürmek için
- Ctrl + z var olan prosess’i arka plana atmak için kullanılır.
- Ctrl + l clear ekranı temizler.
- Crtl + r en son çalıştırdığım bir önceki olarak adım adım eskiye doğru komutları gösterir.
Dosya Kopyalama Yapıştır işlemleri
- Mkdir/uygulama dediğimizde uygulama klasörü oluşturur.
- Eğer alt alta klasörler oluşturmak istiyorsak -p
Mkdir /a/b/c/d/e
- touch dosya oluşturur.
touch a b /c
Bulunduğum dizinde a ve b dosyalarını oluşturdum. Kök dizininde de / koyduğumuz için root dizinine oluşturacaktır.
- Eğer boşluklu olarak bir dosya oluşturacaksak touch ‘dokumanistan sitesi’ şeklinde yada çift tıknakla yapabiliriz. Diğer bir yöntem ise ters sılaş ( \ )ile çalışacaktır.
Touch \ dokumanistan sitesi
Kontrol etmek için ls ‘dokumanistan sitesi’
Kopyalama İşlemi
cp sercan /a Kopyalama sercan’ı a bir alttaki a klasörüne yapıştır.
Boşluklu ise ; Cp mustafa \ kaya b/
Gizli dosya için; touch .sercen Oluşturuldu.
Ls -a dediğimiz de ancak görebiliriz.
Adını değiştirerek kopyalama;
Cp unix\ solaris b/solaris
Kaynak unix\ solaris hedef; b/ yanına solaris yazarsam isim değiştirerek kopyalar.
Taşıma
Kopyalama ile mantğı ve komutları aynıdır.
Mv unix\ solaris /b ile taşınır.
Dizindeki klasörün ismini değiştir.
Mv /c /d yaptığımda taşırken aynı yolu verdiğim için sadece isim değiştirilecektir.
Silme
Rm -r a/ dosya dizin, boş dolu klasör farketmez silme işlemi yapar.
Sık Kullanılan
İkinci Bölümde görüşmek üzere.
cd | Bulunduğumuz directory’i değiştirir |
---|---|
ls | Listeleme Yapar |
grep | – grep -r : Alttaki tüm klasörleri ara (üst sürümlerde geçerli) – Grep -i : Büyük küçük harf duyarlı |
find | Dosya aramak |
ps | Aldığımız mevcut shell’in durumunu göstermektedir. |
pwd | Bulunduğumuz komutu gösterir. |
# | Terminali açtığımızda bu komut varsa root konumundayız demektir. |
bash | – Bahs Shell’ine geçiş yapılır. – Ekstra Özellikleri : Tab bastığımızda komutları kendi doldurur. Bu sebepten shell’de çalışmak tavsiye edilir. |
cd | Sadece pwd komutu çalıştırdığımda kullanıcıyı ev dizininine götürür. Root’un ev dizini / dır. |
ls -l | Listelerden -l kullanırsam detaylı gösterir. Eğer başında d… Başlarsa klasör – ise klasör gösterir l ise link gösterir. |
ls -a | Gizli dosyaları gösterir |
ls -la | Komutu böyle yazarak iki komutu birlikte çalıştırabiliriz. |
Man keyword | Örneğin ls komutu ile ilgili parametresi yada konu ile ilgili yardım almak istiyorsak man -ls man komutu ile man özelliğinin kullanımı ile ilgili yardım alabiliriz. |
a, –all | -a komutu kısaltmadır. Bu komutu uzun şekilde yazmak için –all şeklinde uzun komutu da yazılabilmektedir. |
man -k keyword | Bulunan komutun yerini gösterir. |
mkdir / uygulama | Kök dizinin altında bir klasör oluşturur. |
History | • Bu zamana kadar çalıştırdığım tüm komutların listesini görür. • History’deki sayıların anlamı her komuta bir sayı atar. !79 dediğimizde o komutu tekrar çalıştırır. • !! : Son çalıştırdığım komutu tekrar çalıştırır. History’de arama yapar. • !mkdir dediğimizde mkdir ile çalıştırdığımız en son komutları getirecektir. |
“Unix Eğitim Notları – 1. Bölüm” üzerine bir yorum